Vejatz lo contengut

Sciéncias de la Tèrra

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Sciéncias
Scientia debet esse sapientia
Sciéncias fisicas
Astronomia  · Biologia  · Fisica  · Geologia  · Quimia  · Sciéncias de la Tèrra
Sciéncias umanas
Antropologia  · Economia  · Lingüistica  · Psicologia  · Sociologia
Sciéncias aplicadas
Agricultura  · Engenhariá  · Sciéncias medicalas
Sciéncias formalas
Estatistica  · Informatica  · Intelligéncia artificiala  · Logica  · Matematicas

Lei sciéncias de la Tèrra agropan lei sciéncias que seis objèctes d'estudi son la planeta Tèrra, son atmosfèra e sei mars majoras. Per alargar, lei sciéncias de la Tèrra s'interèssan tanben a l'estudi deis objèctes dau Sistèma Solar.

Lei domenis màgers

[modificar | Modificar lo còdi]
  • La geologia es la sciéncia que tracta de la composicion, de l'estructura e de l'istòria de la Tèrra. Inclutz de disciplinas variadas :
    • La paleontologia es la sciéncia que tracta de l'evolucion de la vida sus Tèrra.
    • La tectonica es la sciéncia qu'estúdia leis objèctes deformats per lei movements dei placas terrèstras.
    • La petrologia s'interèssa a l'origina, a la formacion e a l'evolucion dei ròcas.
    • La mineralogia estúdia la natura, la composicion e l'estructura cristallina dei mineraus.
    • La geoquimia permete de conóisser la composicion quimica dei ròcas, que siegue en elements majors o en elements trais.
    • La geocronologia permete, gràcias en de metòdes variats, de datar una ròca o un dei sieus constituents.
    • Lo geomagnetisme e lo paleomagnetisme s'interèssan a la radiacion magnetica terrèstra e ai sieunei variacions de lòng dau temps.
    • La vulcanologia estúdia la natura fisicoquimica dei volcans e sa pròpria dinamica.
    • La limnologia s'interèssa a l'estudi deis aigas continentalas e deis organismes que li rèstan.
    • L'idrologia estúdia la fisica, la quimia, lei flux e lei relacions deis aigas.
    • La pedologia (sciéncia dei sòus) s'interèssa a l'estudi dei sòus, e es una disciplina ai raras de la geologia (estudi de l'alteracion dei ròcas, evolucion mecanica e quimica dei sòus) e de la biologia (ròtle deis organismes dins l'alteracion de la ròca maire e l'evolucion dau sòu).
    • La geomorfologia s'interèssa a l'origina e a l'evolucion dau relèu, e pus particularament ai procès, en totei leis escalas de temps e d'espaci, qu'interagisson a l'interfàcia entre la litosfèra, l'idrosfèra e l'atmosfèra, e fabregan lei païsatges.
  • La geofisica es la sciéncia qu'estúdia la tèrra per de metòdes fisics :
    • La sismologia estúdia la natura dei tèrratrémols, la sismotectonica e sei relacions ambé la tectonica.
    • La sismica (sismica per reflexion o sismica per refraccion) agacha leis estructuras en fonsor gràcias a l'analisi dau ressòn d'una vibracion mandada despuei la superfícia (explosion, brandilhament ...)
    • La geodesia s'interèssa a la geometria de la Tèrra e ai movements dei placas tectonicas.
    • La gravimetria estúdia l'estructura fonsa gràcias ai variacions de camps de pesantor a la superfícia.

Apondèm ai sciéncias de la Tèrra la planetologia, qu'estúdia lei planetas, satellits, asteroïdes, meteorits e cometas.

Fan part dei sciéncias de l'atmosfèra e deis oceans (o mar majoras) :

  • La climatologia, que descriu lei climas e explica lei movements atmosferics ;
  • La meteorologia, que consistís en l'estudi e la prevision dei fenomèns atmosferics ;
  • L'oceanografia, que consistís en l'estudi e la prevision dei fenomèns oceanics (marèias, corrents, auças, ...).
  • La glaciologia estúdia la natura fisica e quimica dei sistèmas gelaris e perigelaris.
  • L'astronomia, estudi de l'univèrs que nòstra planeta es la Tèrra.

Aplicacions de la geologia

[modificar | Modificar lo còdi]
  • descubèrta e explecha dei compausants solides (minarés) e fluides (petròli, aiga, gas) de la crosta terrèstra e son energia geotermica;
  • melhorament de l'environament e de la seguretat (previsions de riscas ligadas au sotasòu e au sòu, estudis d'impacte, implantacion d'obratges d'art, cf. geotecnica, idrogeologia, meteorologia ...).

Liames extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
Lei colors de l'aiga vistas de l'espaci ! - en francés
Mineraus e fossils dei Pireneus - en francés
Formacion en Sciéncias de la Tèrra - en francés